Czy numer księgi wieczystej to dana osobowa? „Prawdziwe pytanie brzmi inaczej”
Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) orzekł, że numery ksiąg wieczystych są danymi osobowymi, czym zakończył wieloletni spór pomiędzy Urzędem Ochrony Danych Osobowych (UODO) a byłym Głównym Geodetą Kraju (GGK). „Branża od dawna była zgodna co do tego, że numery ksiąg wieczystych to dane osobowe” – powiedział portalowi „26. Piętro” Damian Bielecki, spec. ds. ochrony danych osobowych z kancelarii „KPTS Law Office”. Wskazał jednocześnie, gdzie leży istota problemu.
Sprawa rozpoczęła się w 2020 roku, gdy UODO stwierdził, że numery ksiąg wieczystych publikowane na Geoportal2 pochodzą z ewidencji gruntów i budynków 90 starostw powiatowych, ale GGK nie wskazał podstawy prawnej do ich udostępniania. Decyzja NSA oznacza, że publikacja numerów ksiąg wieczystych bez podstawy prawnej narusza przepisy o ochronie danych osobowych. Tym samym potwierdził słuszność decyzji Prezesa UODO, nakładającej 100 tys. zł kary na GGK.
– Mamy finał jednej z trzech decyzji, które nałożyły karę za udostępnianie numerów ksiąg wieczystych. Czy to oznacza jakieś realne zmiany? Niestety, nie
– powiedział portalowi „26. Piętro” Damian Bielecki, spec. ds. ochrony danych osobowych z kancelarii „KPTS Law Office”. Jak tłumaczy postępowanie miało „raczej charakter symboliczny”.
– Chodziło głównie o to, by odwlec moment zapłaty kary do samego końca. Branża od dawna była zgodna co do tego, że numery ksiąg wieczystych to dane osobowe. Prawdziwe pytanie brzmiało: dlaczego akurat GGK nie może ich udostępniać, skoro prywatne firmy w Polsce i za granicą oferują takie usługi odpłatnie?
– dodał Bielecki i wskazał jednocześnie, że wyrok nie odpowiedział na pytanie czym różni się dostęp do numeru księgi wieczystej od dostępu do numeru PESEL w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS)?
W komunikacie UODO podkreślono, że wyrok rozwiewa wszelkie wątpliwości co do statusu numerów ksiąg wieczystych jako danych osobowych w rozumieniu RODO.
Ryzyko dla właścicieli nieruchomości
UODO zaznaczył, że ujawnienie numeru księgi wieczystej może prowadzić do identyfikacji właściciela nieruchomości i dostępu do jego danych, takich jak imię, nazwisko, numer PESEL, adres nieruchomości czy informacje o hipotece. Publiczne udostępnienie takich informacji może narazić właścicieli na ryzyko kradzieży tożsamości i inne zagrożenia związane z nieuprawnionym wykorzystaniem ich danych.
– Już niedługo dane z ksiąg wieczystych będą lepiej chronione
– zapewnia Bielecki.
– Wszystko dzięki planowanemu systemowi uwierzytelniania dostępu do ksiąg wieczystych. Oznacza to, że skończy się masowe pobieranie numerów ksiąg wieczystych przez automatyczne programy (tzw. scraping), prywatne firmy nie będą mogły już tak łatwo zbierać i sprzedawać tych danych a ochrona danych będzie bardziej zgodna z RODO, co zwiększy bezpieczeństwo obywateli.
– dodaje.
Wyrok NSA stanowi istotny precedens w kontekście ochrony prywatności i podkreśla konieczność ścisłego przestrzegania przepisów RODO przy publikowaniu wrażliwych danych.
