Ile zarabiają Polacy? Nowe dane pokazują rosnące nierówności
Mediana wynagrodzeń w Polsce w styczniu wyniosła 6882 zł brutto – wynika z najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego. Choć przeciętne zarobki rosły, różnice między średnią a medianą jeszcze się pogłębiły. Eksperci wskazują, że obraz płac jest coraz bardziej zróżnicowany.
Według GUS mediana wynagrodzeń, czyli kwota, którą połowa pracowników przekracza, a połowa nie osiąga, wyniosła 6882,80 zł. Dla porównania średnie wynagrodzenie to 8717 zł, czyli o 26,7 proc. więcej. Oznacza to, że wzrost płac dotyczy w większym stopniu lepiej zarabiających. Jeszcze w grudniu różnica między medianą a średnią wynosiła 25 proc., a w marcu 2024 r. była rekordowa – ponad 31 proc.
Żeby znaleźć się w grupie 10 proc. najlepiej wynagradzanych, trzeba było zarobić przynajmniej 14 329 zł brutto miesięcznie. Choć to mniej niż w grudniu – ze względu na premie świąteczne – w ujęciu rocznym próg wzrósł o 12,7 proc. Co ciekawe, najniżej wynagradzani Polacy odnotowali procentowo jeszcze większe wzrosty – dolne 10 proc. miało pensje wyższe o 16 proc. rok do roku. Wynika to głównie z podwyżki płacy minimalnej do 4666 zł.
Sektor publiczny kontra prywatny
Dane GUS potwierdzają znane od lat różnice między sektorem publicznym a prywatnym. W budżetówce mediana wynagrodzeń była wyższa o niemal 1450 zł względem mediany ogółem, podczas gdy w sektorze prywatnym była niższa o blisko 700 zł. Różnice widać też w zależności od wielkości pracodawcy – w firmach zatrudniających ponad 1000 osób mediana wyniosła ponad 8100 zł, w najmniejszych – niespełna 4700 zł.
Płace były również mocno zróżnicowane branżowo. W sektorze informacja i komunikacja mediana przekroczyła 11 tys. zł. Z kolei w prywatnym górnictwie sięgnęła blisko 12,3 tys. zł, a w rolnictwie i rybactwie w sektorze publicznym aż 18,8 tys. zł.
Lista 100 najbogatszych Polaków. Zmieniające się oblicze rodzimego biznesu. Sprawdź listę!
Mediana bardziej miarodajna niż średnia
Eksperci od lat podkreślają, że średnie wynagrodzenie nie pokazuje rzeczywistego obrazu płac. Jest zawyżane przez wysokie pensje w wąskiej grupie stanowisk kierowniczych i specjalistycznych. Mediana lepiej oddaje sytuację przeciętnego pracownika. Przykładowo w maju średnia płaca w sektorze przedsiębiorstw wyniosła 8670 zł, co oznacza wzrost o 8,4 proc. rok do roku. Jednak mediana z tego miesiąca była o ponad 20 proc. niższa.
Dodatkowo dane GUS obejmują nie tylko duże firmy, ale też najmniejsze podmioty oraz osoby zatrudnione na część etatu. Dlatego mediana lepiej pokazuje realne dochody większości pracowników. Warto pamiętać, że około 80 proc. Polaków zarabia mniej niż przeciętne wynagrodzenie podawane co miesiąc w komunikatach.
Opłaca się studiować? Oni zarabiają najwięcej. Sprawdź szczegóły!
Różnice płacowe rosną
Choć płace w Polsce rosną, dynamika wzrostu nie rozkłada się równomiernie. Najlepiej zarabiający szybciej zwiększają swoje dochody niż osoby o niższych wynagrodzeniach. Eksperci wskazują, że może to prowadzić do dalszego pogłębiania nierówności i napięć społecznych.
Wyzwaniem dla gospodarki pozostaje również luka płacowa między kobietami i mężczyznami. Dane GUS pokazują, że mediana wynagrodzeń mężczyzn w styczniu była o blisko 300 zł wyższa niż kobiet.
Statystyki GUS pokazują, że rynek pracy w Polsce wciąż jest mocno zróżnicowany pod względem zarobków. Mediana wynagrodzeń, choć rośnie, pozostaje daleko za średnią płacą i wyraźnie pokazuje, że większość Polaków nie odczuwa wzrostu wynagrodzeń w takim stopniu, jak liderzy tabeli płac.
źródło: GUS, Business Insider, Interia
