Jak Polacy oceniają system kaucyjny? Nadal słabo znają zasady

Wprowadzenie systemu kaucyjnego w Polsce popiera ponad 60 proc. badanych – wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie Wirtualnej Polski. 93 proc. badanych wiedziało, że system kaucyjny obowiązuje od 1 października. Badanie przeprowadzono dla Wirtualnej Polski na próbie 1114 osób w dniach 3-5 października 2025 r.

“Zdecydowane” poparcie dla wprowadzenia systemu wyraziło w badaniu 31 proc. pytanych, “raczej” popiera go 30 proc. Przeciwnego zdania jest niespełna 1/4 respondentów  – 14 proc. odpowiedziało “zdecydowanie nie”, a 10 proc. “raczej nie”. Kolejne 15 proc. pytanych wybrało odpowiedź “trudno powiedzieć”.

System kaucyjny: jak i gdzie oddasz butelki. Sieć punktów zwrotu właśnie się materializuje, dowiedz się więcej.

Młodzi nadal niewiele słyszeli o systemie?

Jak wynika również z badania najwięcej osób świadomych (97 proc.), że 1 października wystartował w Polsce system kaucyjny to respondenci w wieku powyżej 55 lat, mieszkańcy miast od 100-500 tys. mieszkańców (95 proc.) oraz absolwenci studiów licencjackich i magisterskich (94 proc.).

Najmniej świadomi są ankietowani w wieku 18-24 lata (86 proc.), mieszkańcy miast od 20 do 100 tys. mieszkańców (91 proc.) oraz osoby z wykształceniem podstawowym, gimnazjalnym, zawodowym, średnim lub policealnym (po 92 proc.).

Respondentów zapytano też, na ile orientują się, jakie są zasady systemu kaucyjnego. 16 proc. osób zadeklarowało, że bardzo dobrze się orientuje, a dobrze  – 48 proc. Słabo orientuje się z kolei 30 proc. pytanych, a 6 proc. w ogóle się nie orientuje.

Ponadto 65 proc. badanych oceniło, że wie, ile wynoszą kaucje za zwrot butelek plastikowych i puszek w systemie kaucyjnym, a 67 proc. oceniło, że wysokość kaucji jest “w sam raz”.

System kaucyjny to nie tylko butelkomaty. Kto płatnikiem, a kto podatnikiem VAT? Sprawdź!

System kaucyjny zmniejszy ilość odpadów plastikowych?

Z badania wynika również, że 72 proc. Polaków zamierza zwracać opakowania do punktów zbiórki, a 13 proc. nie zamierza korzystać z systemu kaucyjnego. 15 proc. pytanych wskazało odpowiedź “trudno powiedzieć”. Połowa Polaków uważa bowiem, że system kaucyjny “znacząco zmniejszy ilość odpadów plastikowych w środowisku”.

Kaucja na starcie. Kiedy polski system “zaskoczy” i czego uczy nas świat? Sprawdź!

Od początku października w Polsce obowiązuje system kaucyjny, co oznacza, że do napojów w butelkach plastikowych, metalowych puszkach i szklanych butelkach wielorazowego użytku z logo systemu kaucyjnego ma być doliczana kaucja, którą można odzyskać po oddaniu opakowania.

Kaucja wynosi 50 groszy w przypadku butelek plastikowych i puszek, a 1 zł w przypadku wielorazowych butelek szklanych. Opakowania można oddać do butelkomatu lub w ramach zbiórki ręcznej w sklepie bez konieczności okazywania paragonu nabycia napoju.

Na półkach brakuje opakowań ze znakiem kaucji?

O tym, czy dane opakowanie jest objęte kaucją, informować ma znak kaucyjny nadrukowany na etykiecie lub puszce. To dwie strzałki tworzące prostokąt z napisem „kaucja” i z jej kwotą.

Mimo że system kaucyjny teoretycznie już działa, na półkach na razie trudno znaleźć napoje w opakowaniach ze znakiem kaucji. Do końca 2025 r. obowiązuje trzymiesięczny okres przejściowy, który ma pozwolić producentom i sklepom sprzedać napoje w opakowaniach sprzed wprowadzenia systemu kaucji i zastąpić je nowymi, kaucyjnymi.

PAP zapytała największych producentów napojów w Polsce, czy sprzedają już napoje w opakowaniach z logo kaucji i kiedy zakończą proces wymiany produktów w starych butelkach i puszkach na te w nowych opakowaniach.

Jak przekazała firma Danone, pierwsze produkty Żywiec Zdrój w opakowaniach objętych kaucją zostały wyprodukowane i spływają już do sklepów. “Kolejne linie produktowe będziemy wdrażać stopniowo do końca tego roku” – wskazał producent, dodając, że pozwoli to na przetestowanie obecnych na rynku rozwiązań i jak najlepsze dostosowanie całości oferty do warunków systemu i do założeń regulatora, który przewidział te ostatnie miesiące 2025 jako okres przejściowy.

Katarzyna Borucka z Coca-Cola HBC Polska i Kraje Bałtyckie wskazała w komentarzu dla PAP, że firma dostosowała już swoje opakowania i zarejestrowała je u jednego z operatorów. “W naszych zakładach ruszyła już produkcja pierwszych produktów w puszkach i butelkach ze znaczkiem kaucji i rozpoczynamy ich sprzedaż do punktów handlowych.

“Nie oznacza to jednak, że od razu pojawią się one na półkach sklepowych – wszystko zależy od tego, jak dany napój rotuje w danym punkcie sprzedaży” – stwierdziła Borucka. Dodała, że przygotowany już został harmonogram produkcji i dystrybucji napojów z logo kaucji, by od nowego roku wprowadzać na rynek tylko te objęte systemem.

Carlsberg Polska poinformował PAP, że finalizuje przygotowywanie opakowań ze znakiem kaucji, ale jak na razie nie trafiły one jeszcze do sklepów. “To ogromna operacja, wymagająca znacznych zasobów i zaangażowania całej organizacji. (…) Musimy tak zarządzać pracą browarów i zespołów sprzedażowych, by dotrzymać ustawowych terminów, jednocześnie minimalizując straty produkcyjne i ograniczając ilość piwa rozlanego do opakowań, które nie spełniają nowych wymogów” – wyjaśniono w komentarzu.