Polacy nie chcą zakładać firm. Te liczby są szokujące

Polska ma najniższy odsetek osób planujących założenie firmy w ciągu najbliższych trzech lat spośród 51 badanych państw – wynosi on 3 proc. – wynika z raportu Global Entrepreneurship Monitor Polska, przygotowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości i Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach. Z drugiej strony 83 proc. Polaków uważa, że rozpoczęcie działalności gospodarczej jest proste.

Jak podano w raporcie, choć 63 proc. badanych przyznaje, że przedsiębiorcy odnoszący sukcesy zasługują na uznanie, tylko 43 proc. postrzega prowadzenie firmy jako atrakcyjny sposób na życie zawodowe – to jeden z najniższych wyników w Europie. Na spadek atrakcyjności przedsiębiorczości wpływają m.in. dobra sytuacja na rynku pracy, rosnące koszty i niepewność gospodarcza.

“Z jednej strony mamy wysoką świadomość szans rynkowych i pozytywną ocenę warunków formalnych do prowadzenia działalności, z drugiej, niski poziom gotowości do działania” – poinformował cytowany w raporcie p.o. prezesa Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) Krzysztof Gulda.

“To pokazuje, że problemem nie są już wyłącznie bariery administracyjne, lecz przede wszystkim czynniki psychologiczne: lęk przed porażką, brak pewności co do stabilności przepisów czy niska wiara we własne kompetencje” – podsumował Gulda. Zwrócił uwagę, że potrzebne są działania, które zbudują kulturę przedsiębiorczości opartą na odwadze, edukacji i wsparciu.

Wykształcenie przedsiębiorców MŚP. Technikum i doświadczenie kluczem do sukcesu? Sprawdź!

Polacy obawiają się porażki?

Według raportu 52 proc. osób, które dostrzegają szanse biznesowe, nie decyduje się jednak na ich wykorzystanie z obawy przed porażką – więcej niż średnia europejska (47 proc.).

Z danych wynika także, że w Polsce maleje liczba młodych firm. Odsetek osób prowadzących działalność krócej niż 3,5 roku spadł z 9,1 proc. w 2011 r. do 2,5 proc. w 2024 r., podczas gdy udział firm dojrzałych, działających dłużej niż 3,5 roku, wzrósł z 5 proc. do 12,8 proc.

“To zjawisko wyjątkowe na tle innych krajów i sygnał, że potrzebujemy silniejszego wsparcia dla osób na starcie działalności. PARP odpowiada na te wyzwania, oferując zarówno finansowanie, jak i programy szkoleniowe czy doradcze, które mają pomóc młodym firmom szybciej rosnąć i wypełniać lukę innowacyjności w gospodarce”– wskazała dyrektor Departamentu Analiz i Strategii w PARP Paulina Zadura.

“Duży zjada małego” – MŚP nieufnie o dużych przedsiębiorstwach, dowiedz się więcej.

Co motywuje przedsiębiorców, a co zniechęca?

Jak wynika z raportu, 71 proc. właścicieli młodych firm rozpoczęło działalność z konieczności – z powodu braku ofert pracy. Dla 38 proc. motywacją były wyższe dochody, dla 16 proc. – chęć wpływu na otoczenie, a dla 11 proc. – kontynuacja tradycji rodzinnej.

Wśród powodów rezygnacji z prowadzenia działalności najczęściej wymieniano brak rentowności (35 proc.) oraz bariery regulacyjne i podatkowe (28 proc.). Polska notuje najwyższy wśród wszystkich 51 krajów odsetek przedsiębiorców, którzy jako główną przyczynę rezygnacji wskazują skomplikowane przepisy.

Wcześniej pisaliśmy na 26.piętrze, że pierwsza połowa 2025 roku była najgorszym okresem pod względem rentowności polskich firm od wielu lat (tylko 69 proc.). Pobiliśmy tym samym dołek z 2024 r. (69,1 proc.). Analitycy uzasadniają, że głównym powodem tej sytuacji jest duża liczba przedsiębiorstw. “Sprawozdanie z działalności złożyło 48,2 tys. przedsiębiorstw (>9 zatrudnionych), co jest wynikiem najwyższym w analizowanym okresie i najwyższym od 2017 r.” – tłumaczą autorzy raportu.

W pierwszej połowie 2024 roku najwięcej nowych firm powstało w sektorze małych firm, to tam zaobserwowano również największy wzrost części nierentownej.

Chcesz prowadzić swój biznes bez zbędnej biurokracji i kosztów? Zgłoś się do Fundacji Twój StartUP!