Inflacja poniżej 3 proc. w sierpniu. RPP coraz bliżej cięcia stóp?
Sierpniowy odczyt inflacji w Polsce zaskoczył pozytywnie zarówno analityków, jak i rynek. Według szybkiego szacunku Głównego Urzędu Statystycznego ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły o 2,8 proc. w ujęciu rocznym i spadły o 0,1 proc. w ujęciu miesięcznym. To wynik lepszy od konsensusu, który wskazywał na 2,9 proc. rdr. i brak zmian w stosunku do lipca. Co to może oznaczać?
Dynamika wzrostu cen wyhamowuje już drugi miesiąc z rzędu. W lipcu inflacja wyniosła 3,1 proc. rok do roku, a w czerwcu jeszcze 4,1 proc. Sierpniowy wynik oznacza powrót wskaźnika CPI w okolice celu inflacyjnego NBP (2,5 proc. ±1 pkt proc.), co budzi nadzieje na stabilizację cen w kolejnych miesiącach.
W ujęciu miesięcznym odnotowano pierwszy od 2020 r. sierpniowy spadek cen (-0,1 proc.). To dowód, że sezonowe czynniki, w tym obniżki cen paliw oraz częściowo żywności, zaczynają działać na korzyść konsumentów.
Inflacja bazowa w lipcu spadła. Co zrobi RPP? Sprawdź!
Żywność i energia w górę, paliwa w dół
Według wstępnych danych GUS w sierpniu:
• ceny żywności i napojów bezalkoholowych były o 4,8 proc. wyższe niż rok wcześniej (m/m spadły o 0,1 proc.),
• nośniki energii zdrożały o 2,3 proc. rdr. i o 0,1 proc. m/m,
• paliwa do prywatnych środków transportu potaniały aż o 7,7 proc. rdr. i o 1,9 proc. m/m .
To właśnie niższe ceny paliw odegrały kluczową rolę w obniżeniu wskaźnika inflacji.
Inflacja w dół, ceny w sklepach w górę. Za co zapłacisz więcej? Sprawdź!
Inflacja bazowa najniżej od 2020 r.
Jeszcze ważniejszym sygnałem dla ekonomistów jest zachowanie inflacji bazowej, czyli wskaźnika nieuwzględniającego cen energii i żywności. Według szacunków banków komercyjnych inflacja bazowa spadła w sierpniu do 3,0-3,1 proc., co oznacza najniższy poziom od początku 2020 r.
Inflacja w lipcu w Polsce. Wysoka presja cenowa spowolni dalszy spadek? Poznaj szczegóły!
– Głównym źródłem pozytywnego zaskoczenia jest silniejszy niż zakładano spadek inflacji bazowej. To dezinflacyjny sygnał, który zwiększa przestrzeń do obniżki stóp procentowych – ocenili ekonomiści Banku Millennium.
Wrześniowa obniżka niemal przesądzona?
Zdecydowana większość analityków spodziewa się, że Rada Polityki Pieniężnej obniży stopy procentowe już na najbliższym posiedzeniu, 2-3 września.
• mBank: “Potrzebujemy szczegółów, ale wygląda na to, że to bardzo pozytywna, dezinflacyjna informacja. RPP może śmiało ciąć we wrześniu”.
• Bank Pekao: “Odczyt trochę niższy od oczekiwań. Wystarczające argumenty dla RPP do obcięcia stóp”.
• ING Bank Śląski: “Wrześniowa obniżka niemal przesądzona, ale na kolejne trzeba będzie poczekać – wysoki deficyt fiskalny i wypowiedzi członków RPP wskazują, że nie jesteśmy w cyklu cięć”.
• Bank Pocztowy: “Dane inflacyjne i z rynku pracy przemawiają za obniżką, choć projekt budżetu na 2026 r. może skłonić Radę do ostrożności” – zauważa główna ekonomistka Monika Kurtek”
Szybkie hamowanie
Średnioroczna inflacja CPI w 2024 r. wyniosła 3,6 proc., podczas gdy w 2023 r. sięgała 11,4 proc., a w 2022 r. – 14,4 proc. Obecne wyniki pokazują wyraźne wyhamowanie presji cenowej, choć eksperci przypominają, że w dłuższym horyzoncie cel inflacyjny NBP był przekraczany niemal nieprzerwanie.
Średnia inflacja z ostatnich pięciu lat to 7,48 proc., a z dekady – 4,42 proc. Ostatni raz wskaźnik CPI przez dłuższy czas utrzymywał się w przedziale celu w latach 2016-2019.
Czynniki ryzyka
Choć sierpniowe dane są lepsze od oczekiwań, ekonomiści ostrzegają przed nadmiernym optymizmem.
• Ceny ropy naftowej: na rynkach globalnych pojawiają się prognozy nadpodaży, które mogą sprzyjać dalszym spadkom. Jeśli jednak sytuacja geopolityczna ulegnie zaostrzeniu, ceny mogą odbić, podnosząc inflację.
• Polityka fiskalna: projekt budżetu na 2026 r. zakłada deficyt na poziomie 6,5 proc. PKB i wzrost długu publicznego do rekordowych 66,8 proc. PKB (metodologia UE). Taka skala stymulacji fiskalnej może działać proinflacyjnie.
• Ceny energii w kraju: od października planowane jest odmrożenie części taryf, co może przełożyć się na wyższe rachunki gospodarstw domowych.
Pierwsza deflacja sierpniowa od 2020 r.
Z punktu widzenia konsumentów ważny jest fakt, że sierpień 2025 r. przyniósł pierwszy od pięciu lat spadek cen w ujęciu miesięcznym (-0,1 proc.). Ostatni raz podobne zjawisko miało miejsce w pandemicznym 2020 r.
Spadki dotyczyły m.in. paliw (-1,9 proc. m/m) i żywności (-0,1 proc. m/m). Symbolicznie wzrosły jedynie ceny energii (0,1 proc. m/m).
Co dalej z inflacją?
Ekonomiści prognozują, że inflacja utrzyma się w pobliżu 3 proc. do końca 2025 r. – choć sierpniowy odczyt może być jednym z najniższych w tym roku.
– Wskaźnik inflacji systematycznie się obniża i na niższych poziomach powinien utrzymać się do końca 2025 r., a w przyszłym roku średnio zejść w okolice 2,7 proc. – ocenia Monika Kurtek z Banku Pocztowego.
Andrzej Gwiżdż, analityk Portu, dodaje: – Dezinflacyjnie działają spadki cen surowców i słabnąca presja płacowa. Jednak przy tak ekspansywnej polityce fiskalnej i wciąż silnym popycie konsumpcyjnym ryzyka dla stabilności cen rosną.
RPP w kluczowym momencie
Wrześniowe posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej będzie jednym z najważniejszych w tym roku. PPo cięciach stóp o 50 pb w maju i 25 pb w lipcu rynek niemal pewny jest kolejnej redukcji o 25 pb. Pytanie dotyczy nie tyle “czy”, ale “co dalej?”.
Część członków RPP, w tym Iwona Duda, ostrzega, że obecne cięcia nie oznaczają cyklu. Inni, jak Henryk Wnorowski, sygnalizują, że wrzesień to “ostatnie okno” na obniżki w 2025 r.
Obniżka stóp procentowych we wrześniu? RPP podzielona. Sprawdź szczegóły!
Inflacja w sierpniu spadła do 2,8 proc., poniżej oczekiwań i w okolice celu NBP. Spadek cen paliw i niższa inflacja bazowa poprawiają perspektywy dezinflacyjne, ale ryzyka fiskalne i energetyczne pozostają poważnym wyzwaniem. RPP prawdopodobnie zdecyduje się na obniżkę stóp już we wrześniu, jednak dalsze ruchy będą zależały od kształtu budżetu, sytuacji globalnej i krajowych cen energii.
źródło: Interia, Bankier, PB, GUS, GazetaPrawna, wGospodarce,
