Czego oczekują polscy pracownicy? To zależy od płci

34% mężczyzn uważa, że płace w Polsce dla osób na tych samych stanowiskach nie są równe. Kobiety mają inną perspektywę. 68% pań jest takiego zdania – wynika z raportu “Sprawiedliwość w pracy” opublikowanego przez No Fluff Jobs. W raporcie zebrano najważniejsze tematy pracownicze, z którymi Polki i Polacy czują się niesprawiedliwie. Zweryfikowano również, jak poczucie niesprawiedliwości pracowników ma się do rzeczywistości.

Jak, więc w rzeczywistości prezentuje się luka płacowa w Polsce? Polki zarabiają mniej od Polaków o ponad 10% – wynika z danych Global Gender Pay Gup, cytowanych w raporcie No Fluff Jobs. Przyczyny mogą być różne. Po pierwsze kobiety częściej niż mężczyźni wykonują nieodpłatne prace. To na przykład prace domowe i opieka nad członkami rodziny. To z kolei wpływa na aktywność zawodową kobiet w mniejszym wymiarze godzin.

Po drugie kobiety częściej podejmują się prac w zawodach, gdzie wynagrodzenie jest niższe. Należą do tego takie sektory jak edukacja, administracja czy opieka zdrowotna. Z drugiej strony branża IT, w której zarobki są wysokie, jest zdominowana przez mężczyzn. Jak wynika z danych w “Raporcie z Badania Społeczności IT 2025” opracowanego przez Bulldogjob, blisko 20% respondentów stanowiły kobiety, a 80% mężczyźni.

Dodatkowo im wyższe stanowiska w firmie, tym rośnie większa dysproporcja między liczbą zatrudnionych kobiet a mężczyzn. Jak czytamy w raporcie, zaledwie 24% kobiet zajmuje stanowiska w zarządzie. W kadrach menadżerskich jest ich 27%.

Jak sztuczna inteligencja zmieni rynek pracy? Poznaj kompetencje przyszłości.

Jawność płac zmniejszy lukę płacową?

Jednym z rozwiązań zmniejszenia luk płacowych w krajach Unii Europejskiej jest przyjęta 6 czerwca 2023 roku unijna dyrektywa w sprawie równości wynagrodzeń. W związku z nią Polska i inne kraje członkowskie mają czas najpóźniej do 7 czerwca 2026 roku na wdrożenie jawności płac. Pisaliśmy już wcześniej o nowelizacji Kodeksu Pracy i wprowadzonych zmianach w Polsce.

A jakie są oczekiwania pracowników względem jawności płac? Jak wynika z raportu No Fluff Jobs, połowa badanych chciałaby znać widełki wynagrodzeń kolegów i koleżanek z pracy. Co czwarty respondent jest temu przeciwny. Dokładną kwotę wynagrodzenia chciałoby poznać blisko 40% badanych, a co trzecia osoba jest temu przeciwna.

Warto wspomnieć w tym temacie, że 91% osób preferuje znać widełki płacowe już na etapie przeglądania ofert – tak wynika z badania Monitor Rynku Pracy przeprowadzonego przez Instytut Badawczy Randstad i Instytut Badań Pollster. W Polsce nadal podawanie widełek wynagrodzeń w ogłoszeniach o pracę jest rzadkością. Jak wynika z analiz Grupy Progres, tylko co piąte ogłoszenie o pracę ma widełki płacowe.

Jak prezentuje się dobrostan Polek? Dużo zależy od finansów, dowiedz się więcej.

Równe szanse na awans to mit?

Kolejnym wątkiem poruszanym w raporcie No Fluff Jobs jest temat równych szans kobiet i mężczyzn na awans. 46% kobiet uważa, że takie szanse są nierówne, z czym zgadza się co piąty mężczyzna. Aż 61% mężczyzn deklaruje równość w szansach na awans.

Jakie są fakty? Jak wspomnieliśmy wcześniej, w zarządach organizacji udział kobiet wynosi 24%. Według Światowego Raportu Ekonomicznego na świecie tylko co piąte stanowisko dyrektorskie i wyższe jest zajmowane przez kobietę.

Potwierdza to inny raport – firmy MCKinsey&Company. Według raportu kobiety na początkowym szczeblu kariery zajmują połowę stanowisk. Jednak ich liczba maleje wraz z kolejnymi szczeblami. Na najwyższych stanowiskach niespełna 1/3 to panie.

W odpowiedzi na ten problem Unia Europejska w listopadzie 2022 roku przyjęła dyrektywę określaną jako “Women on boards”. Przepisy zakładają, że od 2026 roku kobiety mają zajmować w spółkach notowanych na giełdzie minimum 40% stanowisk dyrektorów niewykonawczych – takich jak rady nadzorcze – lub 33% wszystkich stanowisk kierowniczych.

Zgodnie z dyrektywą kraje członkowskie, w tym Polska, muszą dostosować swoje prawo do tych przepisów. Konieczne jest również zapewnienie klarownych i neutralnych płciowo procesów rekrutacyjnych.

Rośnie dług publiczny. Każdy Polak zadłużony na ponad 50 tys. zł? Sprawdź!

A co z emeryturami?

40% wszystkich badanych uważa, że wiek emerytalny powinien zostać zrównany, blisko drugie tyle jest przeciwnych. 21% nie ma zdania. Jeśli jednak przypatrzymy się wynikom w podziale na płeć, to połowa kobiet nie chce zrównania wieku emerytalnego, a tyle samo mężczyzn tego chce.

A jak te oczekiwania pracownicze mają się do rzeczywistości? Prognozy GUS na 2060 rok mówią o 30,9 mln Polaków, przy czym połowa społeczeństwa będzie mieć ponad 50 lat, więcej pisaliśmy o tym w innym artykule.

Dla porównania według danych GUS na koniec czerwca 2025 r. ludność Polski liczyła 37,4 mln. Co więcej, zamiast przybywać narodzin nowych osób w kraju, mamy przyrost ujemny, którego tempo wzrasta.

Oznacza to duży problem na horyzoncie, do którego Polska powinna szykować się już teraz. Depopulacja wpłynie na gospodarkę, rynek pracy i system emerytalny. A ten ostatni już teraz jest gorszy dla kobiet, gdzie ich emerytura jest średnio niższa o 32%. Jak informuje ZUS, emeryturę w wysokości powyżej 3 400, 00 zł pobiera blisko 74% mężczyzn i zaledwie 35%. Z drugiej strony 37% kobiet pobiera emeryturę w wysokości do 2 600,00 zł.

Czego potrzebujemy? Być może nie tylko zrównania wieku emerytalnego, ale i jego podwyższenia. Jak pisaliśmy w innym artykule, ważne będzie też włączenie w rynek pracy osoby pomijane takie jak osoby po urlopach macierzyńskich, pokolenie silversów czy osoby przewlekle chore, ale zdolne do pracy.

Ponadto potrzebni będą imigranci, którzy już teraz stanowią wsparcie dla siły roboczej, w co piątej polskiej firmie – jak wynika z badania Polskiego Instytut Ekonomicznego.

Jak można zauważyć, oczekiwania pracowników zależne są od płci. Aby poczucie sprawiedliwości było wyższe, pracodawcy potrzebują zadbać o przejrzystość widełek płacowych w ogłoszeniach, klarowne struktury awansowe i zadbanie oto, aby ani mężczyźni, ani kobiety nie czuli się gorzej traktowani.

Państwo za to stoi przed wyzwaniami, które stawia starzejące się społeczeństwo. W jaki sposób stworzy zachęcające warunki do rodzenia dzieci? Jak przyciągnie zagraniczne talenty? Jak zadba o emerytury? Na te pytania odpowiedzi udzieli czas.

Źródła: Staniek$Partners, Kochanski.pl, Pru.pl, Prawo.pl