Tylko u nas
Działalność nierejestrowana z nowymi zasadami. Co się zmieni?
Od 2026 roku osoby dorabiające na niewielką skalę zyskają większą swobodę. W życie wejdą przepisy, które zmieniają sposób obliczania limitu przychodu w działalności nierejestrowanej. Zamiast progu miesięcznego wprowadzony zostanie limit kwartalny równy 225 proc. minimalnego wynagrodzenia. Przy płacy minimalnej prognozowanej na 4806 zł, oznacza to możliwość osiągnięcia w kwartale przychodu do 10 813,50 zł bez konieczności rejestracji firmy.
Nowelizacja, podpisana przez prezydenta Karola Nawrockiego 21 sierpnia 2025 r., wprowadza długo oczekiwane ułatwienie dla osób, których przychody mają charakter sezonowy (zbieranie jabłek, truskawek) lub jednorazowy. Do tej pory obowiązujący miesięczny próg – w 2025 r. to 3499,50 zł – powodował, że jednorazowa większa sprzedaż mogła zmuszać do założenia działalności gospodarczej.
Jak skutecznie optymalizować koszty działalności? Jedną z alternatyw może być Fundacja Twój Startup.
Eksperci podkreślają, że nowy limit rozwiąże problem, chociażby sprzedawców zniczy przed 1 listopada czy rękodzielników, którzy pracują kilka miesięcy nad jednym produktem i sprzedają go dopiero na koniec kwartału. – Zmiana odpowiada realiom rynku i daje większą elastyczność osobom dorabiającym okazjonalnie. W mojej ocenie można było pójść nawet krok dalej i rozważyć wprowadzenie limitu rocznego – ocenia Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy inFaktu.
Obowiązki pozostają bez zmian
Choć limit wzrasta i będzie liczony rzadziej, działalność nierejestrowana wciąż wiąże się z obowiązkami. Osoba prowadząca taki mini-biznes musi rozliczyć przychody w rocznym zeznaniu PIT, a przy sprzedaży towarów lub usług na rzecz osób fizycznych prowadzić dzienną ewidencję sprzedaży.
Na gruncie VAT działalność nierejestrowana oznacza status podatnika, choć większość osób może korzystać ze zwolnienia podmiotowego, jeśli roczna sprzedaż nie przekroczy 200 tys. zł. Niezmienny pozostaje także limit 20 tys. zł obrotu na rzecz osób fizycznych, po którego przekroczeniu konieczne jest stosowanie kasy fiskalnej.
W praktyce działalność nierejestrowana nie rodzi obowiązku opłacania składek ZUS, ale eksperci przestrzegają, że w przypadku usług świadczonych w warunkach zbliżonych do umowy-zlecenia ZUS może uznać konieczność ich oskładkowania. – Sprzedaż towarów nie budzi wątpliwości, natomiast przy usługach kwalifikacja prawna może być inna – wskazują doradcy podatkowi.
Prowadzisz jednoosobową działalność? Twoje dane mogą być narażone. Sprawdź dlaczego!
Warunki i ograniczenia
Aby skorzystać z działalności nierejestrowanej, trzeba spełnić dwa podstawowe warunki: nie prowadzić działalności gospodarczej w ostatnich 60 miesiącach oraz zmieścić się w limicie przychodów. Co istotne, przepisy odnoszą się do tzw. przychodu należnego, a więc kwoty wynikającej z dokonanej sprzedaży, nawet jeśli klient nie zapłacił jeszcze należności. To wymaga bieżącego pilnowania sum w danym kwartale.
Według danych Ministerstwa Finansów z tej formy aktywności korzysta ok. 80 tys. osób, a łączna wartość przychodów w 2023 r. sięgnęła pół miliarda złotych. To osoby, które często działają sezonowo lub okazjonalnie – np. studenci dorabiający w wakacje, lokalni rękodzielnicy czy emeryci świadczący drobne usługi.
Działalność nierejestrowana “zagrożeniem dla mikrofirm”? Poznaj opinie ekspertów!
Szansa i wyzwania
Nowe zasady nie oznaczają rewolucji, ale dają więcej swobody. Ustawodawca podkreśla, że celem jest dostosowanie przepisów do realiów gospodarki, w której wiele osób zarabia w sposób nieregularny. Zmiana ma zachęcić do podejmowania legalnej aktywności zarobkowej bez obawy, że jednorazowy większy przychód wymusi zakładanie firmy.
– To dobre rozwiązanie dla osób o sezonowym charakterze działalności, choć nie zwalnia z odpowiedzialności podatkowej. Każdy, kto decyduje się na działalność nierejestrowaną, musi pamiętać o rozliczeniach PIT, zasadach VAT i ewidencji sprzedaży – komentuje Piotr Juszczyk.
W praktyce oznacza to, że od 2026 r. łatwiej będzie prowadzić drobną działalność bez rejestracji, ale wciąż konieczna będzie znajomość podstawowych przepisów i czujność w pilnowaniu przychodów. Dla wielu osób to szansa na dodatkowy, legalny dochód – pod warunkiem, że zachowają ostrożność i dyscyplinę w rozliczeniach.
