Grzyby uratują świat? Innowacyjne startupy, które wykorzystują grzybnię

Kilka lat temu dwaj naukowcy, Mauro Bologna i Gerardo Aquino, oszacowali koniec świata w ciągu następnych kilku dziesięcioleci. Przyczyną może być nadmierne wylesienie Ziemi spowodowane tempem naszej konsumpcji. Nie od dziś wiadomo, że lasy to zielone płuca Ziemi. Chyba jednak za mało myślimy o tym, jak bardzo są nam potrzebne?

Kolejnym zagrożeniem dla planety są miliony ton śmieci, których z roku na rok przybywa. Szacuje się, że rocznie produkujemy 400 mln ton odpadów tworzyw sztucznych. Poza nadmierną produkcją śmieci do zanieczyszczenia środowiska przyczynia się również chów przemysłowy zwierząt, który jednocześnie zwiększa wycinkę lasów.

Dlaczego? Lasy są wypalane na pastwiska dla zwierząt oraz masową produkcję pasz. Koło się zatacza i wracamy do wizji katastrofy ekologicznej. Ekolodzy biją na alarm, a część naukowców i przedsiębiorców szuka rozwiązań.

Grzyby mogą okazać się brakującym elementem wyżej opisanej układanki. Dlaczego? Kilka odpowiedzi znajdziemy w przykładach startupów, które osiągnęły sukces oparty na…grzybach.

Śmieciowy kryzys XXI wieku. Da się na nim zarobić? Sprawdź!

Mięsny smak umami i kakao z grzyba?

Francuski startup Fungu’it, założony w 2022 roku, skupił się na fermentacji grzybów z ubocznych produktów rolnictwa i zmienił je w mięsny smak umami oraz aromat kakao, czyli naturalne aromaty bez sztucznych składników.

W jaki sposób? Odpady typu otręby pszenne, makuchy słonecznikowe czy rośliny strączkowe stają się pokarmem dla grzybów. W ten sposób można otrzymać smak mięsa w sposób bardziej zrównoważony dla środowiska.

Według Fungu’it ich aromat może zmniejszyć użycie kakao o 30% w przepisie, co w skali masowej przełożyłoby się na zmniejszenie wylesienia oraz emisji CO2. Dlaczego? Masowe zapotrzebowanie na kakao przyczynia się do wycinki lasów pod plantacje.

A czy w tej branży można zarobić? Branża aromatów globalnie jest warta 20 mld dolarów, jednak coraz więcej mówi się o wysokim przetwarzaniu nawet pozornie naturalnych ekstraktów. Według danych Fungu’it przemysł aromatów spożywczych we Francji wygenerował 730 mln euro przychodu w 2022 roku.

Startup ogłosił niedawno rundę finansowania o wartości 4 mln dolarów. A to dopiero początek ich drogi na szczyt.

Koniec Listnego Cudu. Polska nadzieja zielonych startupów upadła. Dowiedz się dlaczego.

Grzyby alternatywą dla mięsa?

Amerykański startup Myforest foods, dawniej Atlas foods, skupił się na produkcji bezmięsnego bekonu z grzybni. Jako pierwsi na świecie stworzyli całe kawałki alternatywnego bekonu, oddającego mięsną konsystencję, w naturalny sposób. Bezmięsny produkt ma zadowolić nie tylko wegetarian i wegan, ale też smakoszów mięsa. Dlaczego? Ma być atrakcyjną alternatywą dla mięsa, produkowaną w sposób bardziej wydajny i korzystniejszy dla środowiska.

Jak wygląda produkcja bekonu z grzybni można zobaczyć na filmie poniżej.

Startup współpracuje z Ecovative, która hoduje prawie 1 300 ton grzybni MyBacon rocznie na obszarze mniejszym niż jeden akr ziemi. Myforest foods łącznie pozyskał 82 mln dolarów w dofinansowaniach.

Podobnym biznesem zajął się hiszpański startup Libre foods, który z grzybni hoduje białka oddające smak steku wołowego, kurczaka, a nawet owoców morza. Są europejskimi pionierami w tworzeniu całych kawałków bezmięsnych produktów imitujących mięso.

Jak czytamy na stronie, ich misją jest wymyślanie na nowo jedzenia z użyciem grzybów tak, aby produkcja była efektywniejsza i bardziej zrównoważona dla środowiska. Jednocześnie produkty mają być odżywcze i jak najbardziej naturalne, dlatego powstają na bazie grzybów. Ten niedoceniany często składnik spożywczy jest bogaty w białko, przeciwutleniacze, błonnik oraz witaminy i minerały.

Startup Libre foods powstał w 2020 roku. Do tej pory zebrał 2,5 mln dolarów w dwóch rundach finansowania.

Sytuacja startupów w Europie Środkowo-Wschodniej. Polska liderem? Sprawdź!

Grzyby na ratunek planecie

Grzyby są nie tylko źródłem pokarmu, ale też narzędziem do walki ze śmieciami. Potrafią trawić tworzywa sztuczne. Naukowiec Peter McCoy w eksperymencie zmusił grzybnie boczniaka ostrygowatego do trawienia niedopałków papierosów, które stanowią ogromny problem dla planety. Używane w nich filtry nie są biodegradowalne.

Warto wspomnieć, że palacze na całym świecie dziennie kupują 18 miliardów papierosów. Oznacza to 18 miliardów niedopałków dziennie. Nie ma się, co dziwić, że stanowią one jedno z głównych zanieczyszczeń środowiska wodnego.

Peter McCoy opowiada o przebiegu eksperymentu na swoim kanale Radical Mycology.

Znana jest też mykoremediacja, czyli wykorzystywanie zdolności grzybów do oczyszczania środowiska na przykład z ropy, zużytych pieluch, a nawet wchłaniania metali ciężkich.

Południowokoreański startup Mycel wykorzystuje grzyby do przyspieszenia naturalnych procesów walki z zanieczyszczeniami środowiska takimi jak tworzywa sztuczne, mikroplastik w glebie czy chemikalia przemysłowe. Tworzą też z grzybów bardziej ekologiczną alternatywę dla skóry naturalnej i skóry syntetycznej. Trend ten wykorzystują też inne firmy, więc nie jest to odosobniony przypadek tworzenia substytutów skóry z grzybni.

Brytyjska projektantka mody Stella McCartney w 2022 roku stworzyła ubrania wykorzystujące imitację skóry z grzybni. Jak można zauważyć na filmie, grzybowa imitacja jest zbliżona wyglądem do skóry naturalnej czy syntetycznej, ma jednak mniejszy wpływ na środowisko. W przeciwieństwie do skóry syntetycznej nie wymaga też użycia ropy naftowej w produkcji.

Inny przykład wykorzystania grzybów podaje startup Mycoplast, który tworzy bioplastik przy wykorzystaniu odpadów i procesu grzybowej fermentacji. Materiał jest biodegradowalny i nie szkodzi środowisku. To, co wyróżnia Mycoplast, to koszty produkcji porównywalne do kosztów tworzyw sztucznych średniej klasy.

Strategia dla startupów. KE zmniejszy przepaść między USA? Sprawdź!

Opisane wyżej przykłady to tylko krople w morzu innowacyjnych pomysłów opartych na grzybni. Grzyby wykorzystywane są też w leczeniu alternatywnym, suplementach diety, jako naturalne pestycydy czy w roli produktów budowlanych. Możliwości ich wykorzystania zależne są tylko od wyobraźni użytkownika i dalszych badań naukowych.

Królestwo grzybów wciąż skrywa przed nami wiele tajemnic. Do tej pory opisaliśmy ponad 150 tysięcy gatunków tych organizmów. Szacuje się, że około 90% grzybów wciąż jeszcze nie znamy. I choć może grzyby same w sobie nie uratują świata, to już człowiek z ich pomocą może uratować planetę przed niejedną ekologiczną katastrofą.

Źródła: TechWP, Onet, Worldbiomarket, Funguit, Greenqueen, Prnewswire, Weganizer, Myforestfoods, Librefoods, Techcrunch, Materially, Naturetechmemos, Mycoplast, Viva.pl