ZUS coraz droższy. Przedsiębiorcy zapłacą krocie w 2026 roku

16 lipca rząd zaktualizował założenia makroekonomiczne na lata 2025–2029. Zrewidowana prognoza przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2026 r. wynosi 9420 zł – mniej niż zakładane wcześniej 9518 zł, ale i tak oznacza podwyżkę składek ZUS. Podstawą do ich wyliczania jest 60 proc. tej wartości, czyli 5652 zł.

Przy takim poziomie podstawy składki na tzw. “duży ZUS” (czyli bez ulg, takich jak “mały ZUS plus” czy “ulga na start”) wyniosą w 2026 roku 1926,76 zł miesięcznie. To o 152,80 zł więcej niż w 2025 r., kiedy przedsiębiorcy płacą 1773,96 zł. W skali roku daje to 1833,60 zł dodatkowego obciążenia.

Kolejna podwyżka składki zdrowotnej

Jeszcze większym szokiem może okazać się wzrost minimalnej składki zdrowotnej. Obecnie wynosi ona 314,96 zł, ale w 2026 roku ma sięgnąć 432,54 zł. To efekt dwóch zmian: planowanego wzrostu minimalnego wynagrodzenia z 4666 do 4806 zł oraz zakończenia preferencyjnego przelicznika – w 2025 r. składka liczona była od 75 proc. płacy minimalnej, a od stycznia 2026 będzie liczona już od 100 proc.

W efekcie miesięczny wzrost składki zdrowotnej sięgnie 117,58 zł, czyli ponad 37 proc. więcej niż obecnie. W skali roku przedsiębiorcy zapłacą o 1410 zł więcej. Łączny miesięczny koszt ZUS i zdrowotnej sięgnie 2359,30 zł – to o 270,38 zł więcej niż w 2025 r.

Składka, która jeszcze mocniej zaboli. Nadciąga finansowy cios dla przedsiębiorców? Sprawdź szczegóły!

Prawie 95 proc. wzrostu w sześć lat

Jeszcze w 2021 r. przedsiębiorcy odprowadzali do ZUS 998,37 zł. W 2026 roku będą płacić niemal dwa razy więcej. Wzrost o 928,39 zł oznacza podwyżkę o niemal 93 proc. To efekt rosnącej średniej krajowej, zmienionych zasad naliczania składek oraz likwidacji części ulg podatkowych i preferencji.

Szczególnie bolesna dla wielu firm była reforma składki zdrowotnej wprowadzona w ramach Polskiego Ładu w 2022 roku. Wcześniej dużą część składki można było odliczyć od podatku, przez co realne obciążenie wynosiło zaledwie kilkadziesiąt złotych miesięcznie.

Ulgi nie dla wszystkich

Choć wielu przedsiębiorców korzysta z ulg, takich jak “mały ZUS plus”, to rosnąca liczba z nich przekracza limity dochodowe lub czasowe i trafia do grupy płacącej “duży ZUS”. Dla nich każda podwyżka oznacza realne obniżenie rentowności, zwłaszcza przy rosnących kosztach prowadzenia działalności.

Eksperci podkreślają, że choć ostateczna wysokość składek zostanie określona dopiero po uchwaleniu ustawy budżetowej, nie należy spodziewać się znaczących zmian. – Nawet jeśli prognozowane wynagrodzenie będzie inne, to zmiana składek ZUS będzie raczej symboliczna – ocenia Piotr Juszczyk z inFakt.

Iluzoryczny sukces Polski? Kroczymy ścieżką greckiego kryzysu? Sprawdź szczegóły!

Reforma systemu?

W 2025 r. pojawiła się nadzieja na złagodzenie zasad naliczania składki zdrowotnej – parlament uchwalił nowelizację przewidującą możliwość stałego korzystania z przelicznika 75 proc. płacy minimalnej. Jednak prezydent Andrzej Duda zawetował ustawę. Oficjalnym powodem było co innego, ale w efekcie korzystny mechanizm nie wejdzie w życie.

Tymczasem eksperci zwracają uwagę na brak kompleksowej reformy systemu składkowego, który nie uwzględnia różnorodności form prowadzenia działalności ani cyklicznych wahań przychodów. Dla części firm – zwłaszcza tych funkcjonujących sezonowo – rosnące składki stają się barierą nie do pokonania.

Składki w liczbach – ile i za co?

Poniżej prognozowane wartości składek ZUS na 2026 rok (łącznie ze składką chorobową):

• Składka emerytalna: 1103,27 zł

• Składka rentowa: 452,16 zł

• Składka chorobowa: 138,47 zł

• Składka wypadkowa: 94,39 zł

• Fundusz pracy: 138,47 zł
  
• Razem: 1926,76 zł

Doliczając składkę zdrowotną – 432,54 zł – otrzymujemy całkowity miesięczny koszt składek w wysokości 2359,30 zł. To niemal 28 311 zł rocznie, z czego ponad 5200 zł więcej niż jeszcze pięć lat temu.

Jak skutecznie optymalizować koszty działalności? Jedną z alternatyw może być Fundacja Twój Startup.

źródło: TVN24, Bankier, Gazeta Prawna