Boimy się drożyzny, ale kochamy wydawać? Tysiące złotych na zakupy last minute

Z drugiej – badania nastrojów konsumenckich przed Bożym Narodzeniem pokazują obraz Polaka, który choć obawia się rosnących cen żywności, nie rezygnuje z inwestycji w domowe zaplecze, sprzęt RTV czy motoryzację. Jak wynika z analiz platformy Glovo, świąteczne zakupy stają się coraz bardziej przemyślane, a technologia coraz częściej ratuje nas w sytuacjach “awaryjnych”.

Efekt kalendarza czy zmęczenie konsumpcją?

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, sprzedaż detaliczna w cenach stałych wzrosła w listopadzie 2025 roku o 3,1 proc. rok do roku. Choć wynik ten jest identyczny jak rok wcześniej, stanowi on wyraźne wyhamowanie w porównaniu do dynamiki z września (6,4 proc.) czy października (5,4 proc.). Rynek spodziewał się odczytu na poziomie 3,9 proc.

Ekonomiści uspokajają jednak, że gwałtowny spadek sprzedaży w ujęciu miesiąc do miesiąca (o 3,3 proc.) to w dużej mierze efekt kalendarzowy – w minionym miesiącu konsumenci mieli do dyspozycji mniej dni handlowych.

W tym sklepie zakupy były najtańsze w listopadzie. Ile kosztowały?

“Listopadowe dane sugerują, że mimo słabszego wyniku nagłówkowego kondycja konsumenta pozostaje dobra. Dzięki rosnącym wynagrodzeniom i niskiej inflacji realna siła nabywcza gospodarstw domowych poprawia się, co sprzyja większym wydatkom” – komentuje Andrzej Gwiżdż, analityk platformy inwestycyjnej Portu.

“Wzrosty w kategoriach takich jak meble, AGD czy motoryzacja pokazują, że konsumenci częściej decydują się na większe zakupy, a nie tylko realizują bieżące potrzeby” – dodaje.

Co kupujemy? Żywność w odwrocie, luksus i technologia na fali

Analiza struktury sprzedaży detalicznej ujawnia interesujący trend: Polacy tną wydatki na dobra podstawowe, jednocześnie zwiększając nakłady na dobra trwałe. Sprzedaż żywności, napojów i wyrobów tytoniowych spadła o 2,9 proc. rdr, co może wynikać z wysokiej bazy z ubiegłego roku oraz rosnącej świadomości cenowej.

Na przeciwnym biegunie znalazły się kategorie związane z modernizacją życia codziennego. Prawdziwym liderem została grupa „meble, RTV i AGD”, odnotowując wzrost o imponujące 16,6 proc. rdr. Bardzo silną pozycję utrzymała również motoryzacja (wzrost o 12,9 proc.) oraz sektor odzieżowy (wzrost o 12,2 proc.).

Dane te potwierdzają, że Polacy wykorzystują okres przedświąteczny nie tylko do zakupu prezentów, ale i do poważniejszych inwestycji w gospodarstwa domowe.

Najważniejszy element świąt. Ile Polacy wydadzą na prezenty? Sprawdź!

Strach przed drożyzną dominuje w świątecznych planach

Mimo poprawy realnych wynagrodzeń, subiektywne odczucia Polaków dotyczące cen pozostają pesymistyczne. Z badania K+ Research na zlecenie Glovo wynika, że aż 73 proc. ankietowanych spodziewa się wyższych cen żywności w tym sezonie świątecznym. Niepokój ten jest szczególnie widoczny wśród kobiet oraz osób starszych.

W obliczu inflacyjnych obaw, polski konsument staje się mistrzem optymalizacji budżetu:

• 38 proc. badanych zamierza wydać na święta tyle samo, co przed rokiem,
• 23 proc. planuje zacisnąć pasa i wydać mniej,
• tylko 17 proc. deklaruje zwiększenie wydatków – to głównie mieszkańcy średnich miast i osoby o najwyższych dochodach.

Przemysław Huk, Research Manager w K+ Research, zauważa, że racjonalność Polaków często zderza się z emocjonalnym charakterem grudniowych zakupów. Konsumenci balansują między chęcią utrzymania tradycji a realiami portfela, co objawia się intensywnym poszukiwaniem promocji i wybieraniem tańszych zamienników.

Cyfrowa rewolucja w wersji “last minute”

Tradycyjny handel online wciąż rośnie – jego udział w całkowitej sprzedaży detalicznej wzrósł do 11 proc. Jednak prawdziwa zmiana zachodzi w obszarze tzw. quick commerce. Choć tylko 18 proc. Polaków regularnie kupuje żywność online z braku czasu, aplikacje dostawcze stają się kluczowe w ostatnich godzinach przed Wigilią.

W zeszłym roku średnia wartość koszyka w Glovo w przeddzień święta wyniosła 101 zł, a w samą Wigilię – 95 zł. Co ciekawe, Polacy coraz częściej zamawiają przez aplikacje nie tylko brakujące składniki do sałatki jarzynowej, ale i prezenty.

“Obserwujemy ciągły wzrost zainteresowania produktami z kategorii groceries i retail. W tym roku rozszerzyliśmy ofertę o nowe kategorie: kosmetyki i elektronikę, nawiązując współpracę z Super-Pharm i MediaMarkt. Jako pierwsza w Polsce platforma delivery doręczamy mały sprzęt RTV/AGD nawet w 30 minut, odpowiadając na sytuacje, w których nowa ładowarka czy żelazko parowe potrzebne są tu i teraz” – wskazuje Agnieszka Sucharska, Groceries Manager w Glovo.

Polacy z większym portfelem? Zobacz, dlaczego te święta będą najbogatsze od ponad dekady!

Od wody źródlanej po “gadżety”

Dostawy „pod drzwi” w okresie świątecznym pełnią funkcję ratunkową. Najczęściej zamawianymi produktami spożywczymi w ubiegłym roku były podstawowe artykuły: woda niegazowana, pieczywo, owoce, mięso i jajka. Jednak dane Glovo pokazują, że polscy użytkownicy potrafią zaskoczyć fantazją w ostatniej chwili.

W ubiegłoroczną Wigilię odnotowano m.in. zamówienie na dekoracje domu o wartości przekraczającej 1400 zł oraz zakupy w sklepie erotycznym za ponad 500 zł. Platformy delivery powoli przestają być kojarzone wyłącznie z dowozem gotowych posiłków, a stały się pełnoprawnym kanałem handlu detalicznego typu „non-food”, który stanowi już co czwarte zamówienie w Polsce.

Prognozy na 2026 rok: konsumpcja silnikiem wzrostu

Pomimo listopadowego ochłodzenia, eksperci pozostają umiarkowanymi optymistami. Dane narastające od początku roku pokazują, że sprzedaż realna wzrosła o 4,4 proc., co jest znacznie lepszym wynikiem niż w analogicznym okresie 2024 roku (2,7 proc.).

Ekonomiści ING podkreślają, że wzrost PKB pod koniec 2025 roku wciąż opiera się głównie na konsumpcji prywatnej. Liczą oni, że w nadchodzącym 2026 roku dołączy do niej drugi silnik – inwestycje, w tym te finansowane ze środków z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Jeśli niska inflacja i wzrost płac utrzymają się, polski konsument, mimo obecnych obaw o ceny żywności, pozostanie fundamentem stabilności gospodarczej kraju.

źródła: WP, Puls Biznesu, Bankier, Business Insider, PAP