Polacy potrafią oszczędzać? Raport rozwiewa wątpliwości

Santander Consumer Bank sprawdził, jak oszczędzają Polacy. Okazało się, że aż 37 proc. badanych odkłada krótkoterminowo pieniądze na niespodziewane wydatki. Na drugim miejscu znalazły się wakacje i podróże, wskazane przez 35 proc. ankietowanych, przy czym to kobiety odkładają na ten cel częściej niż mężczyźni (36 proc. vs. 33 proc.). Trzecim najczęściej wskazywanym powodem oszczędzania był remont lub wyposażenie mieszkania – tak odpowiedziało 17 proc. respondentów.

Wśród innych celów oszczędnościowych Polaków znalazły się :

• wydatki związane ze zdrowiem (14 proc.);
• zakup wymarzonej rzeczy (13 proc.);
• kupno auta (11 proc.);
• prezenty dla bliskich (10 proc.);
• edukacja i pomoc rodzinie (6 proc.).

Z kolei 9 proc. Polaków przyznało, że w krótkiej perspektywie nie oszczędza na żaden konkretny cel.

O tym, dlaczego Polakom trudno oszczędzać, możesz przeczytać tutaj: Polacy bez oszczędności? Raport nie pozostawia złudzeń

Oszczędzanie długoterminowe po polsku

Badanie przeanalizowało również długoterminowe cele oszczędzania Polaków. Okazało się, że powiedzenie “na czarną godzinę” wcale nie jest pustym frazesem. Aż 42 proc. ankietowanych odkłada pieniądze właśnie z myślą o trudnych czasach. Takie podejście częściej deklarują kobiety (47 proc.) niż mężczyźni (35 proc.). Na drugim miejscu wśród celów długoterminowych znalazła się emerytura, wskazana przez 19 proc. badanych.

Sprawdź, jak Polacy oszczędzają na emeryturę: Polacy się bogacą? Płacimy wyższe podatki, więcej odkładamy

Na kolejnych miejscach uplasowały się:

• zabezpieczenie finansowe dzieci lub rodziny na przyszłość (18 proc.);
• zakup samochodu (16 proc.);
• wkład własny na zakup mieszkania/domu (14 proc.);
• edukacja dzieci (10 proc.);
• inwestycje w akcje lub fundusze (8 proc.);
• założenie lub rozwój własnej firmy (3 proc.).

Co ciekawe, aż 14 proc. Polaków przyznało, że w długiej perspektywie nie odkłada na żaden konkretny cel. Wygląda więc na to, że planowanie finansowe wciąż sprawia nam dużą trudność.

Z czego odkładają Polacy?

Najbardziej frapujące dla osób chcących odkładać pieniądze pozostaje pytanie: z czego?

Najwięcej badanych (35 proc.) przyznało, że odkłada dopiero wtedy, gdy w budżecie domowym pojawia się nadwyżka. Regularne odkładanie stałej kwoty z każdego dochodu zadeklarowała jedna trzecia ankietowanych. Kolejne 11 proc. twierdzi, że stara się zabezpieczać finansowo, ale nie zawsze im to wychodzi – tyle samo osób przyznaje, że nie ma z czego oszczędzać. 6 proc. odkłada okazjonalnie, głównie na krótkoterminowe cele, a 3 proc. w ogóle nie gromadzi oszczędności, bo nie widzi takiej potrzeby.

Oszczędności w rytmie metryki

Na oszczędzanie inaczej patrzą młodzi, inaczej seniorzy – i widać to w liczbach. W grupie wiekowej 18–29 lat regularne oszczędzanie zadeklarowało 28 proc. respondentów, a wśród osób w wieku od 40 do 49 lat – 44 proc. Wśród seniorów dominuje także gromadzenie środków w momencie nadwyżki w budżecie – niemal połowa (49 proc.) osób powyżej 60. roku życia wskazała tę odpowiedź.

Gdy mowa o płci, mężczyźni częściej oszczędzają warunkowo – 39 proc. z nich deklaruje, że odkłada pieniądze wtedy, gdy ma nadwyżkę – w porównaniu do 32 proc. wśród kobiet. Z kolei więcej pań wskazywało, że regularnie oszczędza określoną kwotę z dochodu – 32 proc. wobec 28 proc. panów.

Jak płeć wpływa na zarobki? Zajrzyj tutaj: Czego oczekują polscy pracownicy? To zależy od płci

– W największych miastach dominują bardziej zaplanowane postawy, a na wsiach częściej oszczędzanie uzależnione jest od aktualnej sytuacji. Regularne oszczędzanie najczęściej deklarują mieszkańcy dużych miast – 38 proc. w miastach powyżej 250 tys. mieszkańców, podczas gdy na wsiach ten odsetek wynosi 32 proc., a w małych miejscowościach 24 proc. Z kolei mieszkańcy obszarów wiejskich, znacznie częściej (17 proc.) niż pozostali respondenci deklarowali, że starają się oszczędzać, ale nie zawsze im się udaje – przekazała, cytowana w raporcie Magdalena Drążkowska z Santander Consumer Banku.

Badanie zostało zrealizowane na zlecenie Santander Consumer Banku metodą telefonicznych, standaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych wspomaganych komputerowo (CATI), przeprowadzonych przez Instytut Badań Rynkowych i Społecznych (IBRiS) w dniach 18-29 kwietnia 2025 r. W badaniu wzięła udział reprezentatywna grupa, licząca tysiąc dorosłych Polaków.